We zetten deze stap omdat we ervan overtuigd zijn dat het beter, duurzamer en goedkoper kan en moet. Onze vakbonden, vakverenigingen en werkgevers hebben de afgelopen jaren regelmatig alarm geslagen over de huidige situatie. Zo schreven ze dit jaar in een brief aan de Tweede Kamer:
“In de onderwijssector leeft een breed gevoel van ongemak over de kwaliteit van leermiddelen en de werking van de markt. De huidige markt wordt gedomineerd door een beperkt aantal grote commerciële partijen. Deze uitgevers slagen er onvoldoende in om leermiddelen te ontwikkelen die aansluiten bij wat leraren en leerlingen nodig hebben.”
1
Uitgevers geven onvoldoende inzicht in de wetenschappelijke onderbouwing van hun methodes, waardoor niet duidelijk is of hun lesboeken onze leerlingen zo goed mogelijk helpen bij hun leerproces.
2
Te veel commerciële lesmethodes verantwoorden niet hoe zij bijdragen aan het behalen van kerndoelen en eindtermen.
3
We hebben als leraren onvoldoende invloed op de lesmethoden.
4
De uitgevers hebben “wegwerpboeken” geïntroduceerd, waardoor we nu 9 miljoen lesboeken per jaar moeten kopen en weggooien.
5
De belofte van uitgevers dat ze dan vaker lesmateriaal kunnen actualiseren, wordt niet waargemaakt.
6
We moeten verplicht digitale licenties afnemen, ook als we alleen een papieren lesboek willen.
7
Uitgevers doen dit om zo veel mogelijk geld te verdienen voor hun aandeelhouders, die vergeten dat hun winst direct ten koste gaat van onze leerlingen. Inmiddels gaat er elk jaar meer dan 500 miljoen euro van scholen naar commerciële uitgevers.
Zoals Thijs Roovers als AOb-voorzitter vorig jaar zei:
“Het is bizar dat we de onderwijsinhoud over laten aan private equity-partijen. Het onderwijs betaalt zich scheel aan lesmethoden, en is daar niet beter op geworden.”
Wij gaan nu echt iets veranderen
Dit doet Neon:
1
Methodes van topkwaliteit
Gemaakt door tientallen leraren die, net als wij, met hun voeten in de klei staan. Inhoudelijk sterk, gebaseerd op wetenschappelijke inzichten en perfect aangesloten op de kerndoelen.
2
De regie terug bij de leraar
Leraren die dat willen kunnen hun schoolboeken op maat maken. Met het systeem van Neon kan elke leraar eenvoudig onderdelen aanpassen, toevoegen of verwijderen. Zo maak je het perfecte boek voor jóúw klas.
3
Samen maken we het onderwijs beter
Alle aanpassingen en nieuwe materialen komen in een gezamenlijke bibliotheek. Zo kan een briljante aanpak van een leraar in Friesland direct worden gebruikt door een collega in Limburg. We delen onze kennis en maken zo samen onze leermiddelen steeds beter.
4
Ruimte om te doen wat telt
Neon is vele malen goedkoper dan de huidige methodes. Scholen kunnen zo honderden euro’s per leerling per jaar overhouden. Dit geld kan en moet volledig ten goede komen aan het onderwijs en de leraren. Geld voor meer ondersteuners, extra uren voor lesontwikkeling, of meer persoonlijke aandacht voor elke leerling.
We worden financieel gesteund door weldoeners die belangeloos willen bijdragen aan het verbeteren van het onderwijs, zoals de AFAS Foundation en VSB Fonds. De techniek wordt zonder winstoogmerk ontwikkeld door de Open Education Foundation van Marten Blankesteijn, die eerder Blendle en de Universiteit van Nederland heeft opgericht.
De coöperatie
Neon is een coöperatie.
Leraren kunnen lid worden van het Neon-lerarenteam en onderling bepalen wie in de Lerarenraad komen. De Lerarenraad is nauw betrokken bij het bestuur en benoemt twee leraren in de Raad van Toezicht.
Schoolbesturen kunnen lid van de coöperatie en delen dan evenredig mee in de kosten. Als de totale kosten 10 miljoen euro per jaar zijn, en schoolbesturen met samen 500.000 leerlingen zijn lid (daar zijn we hard naar op weg), dan zijn de kosten per leerling per jaar dus 20 euro plus eventuele drukkosten. Ter vergelijking: nu zijn schoolbesturen vaak 350 euro per leerling per jaar kwijt, of meer.
De scholen van onze leden krijgen toegang tot alle Neon-materialen, voor alle vakken. Schoolbesturen kiezen uit hun midden een Ledenraad, die ook twee leden benoemt in de Raad van Toezicht.
De software
We denken dat het systeem dat we bouwen niet alleen kinderen in Nederland kan helpen, maar in nog veel meer landen. Er zijn nu al mensen aan het onderzoeken of zij in hun land ook een Neon willen starten. Als dat lukt, kunnen de kosten voor de ontwikkeling gedeeld worden met die andere landen.
De software wordt gemaakt door een onafhankelijke organisatie, Open Education Applications BV. Er is geen winstoogmerk: alle aandelen die recht geven op geld zijn van de Open Education Foundation. Oprichter Marten Blankesteijn heeft aandelen met alleen stemrecht (dus geen winstrecht).
In de overeenkomst tussen Open Education Applications en Neon staat dat voor de software alleen de kostprijs mag worden gerekend, en dat Neon op elk moment de overeenkomst mag opzeggen en dan een kopie van de software krijgt. Zo kan Neon profiteren van samenwerking zo lang die goed werkt, maar de ontwikkeling in eigen hand nemen als dat in het belang van het Nederlandse onderwijs is.
